Od stycznia 2025 "piętnastka" z Raciborza dołączyła do grona wielu szkół w Polsce, które zrezygnowały z dzwonków w szkole.
Dlaczego zrezygnowaliśmy z dzwonków?
Po pierwsze: staramy się wspierać dobrostan dzieci i młodzieży, ich zdrowia psychicznego, co jest jednym z kierunków realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2024/2025, które ustalił Minister Edukacji (Na podstawie art. 60 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2023 r. poz. 900 ze zm.)}
Po drugie: od jakiegoś czasu obserwujemy wzrost uczniów ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi, coraz więcej uczniów ma również problemy emocjalne, których podłożem są różne sytuacje życiowe tych uczniów, w związku z tym coraz częściej widzimy potrzebę zmniejszania liczby bodźców zewnętrznych, tonowanie, wyciszanie, uspokajanie atmosfery w otaczającym nas "naszym małym świecie" - jakim jest dla nas SP15.
I takim "pierwszym krokiem" do wsparcia uczniów, w szczególności tych ze szczególnym potrzebami edukacyjnym, ale nie tylko, było wprowadzenie kilka lat temu "cichej przerwy", na której uczniowie mieli zadbać o spokojniejszą atmosferę, znaleźć sposób na cichsze spędzenie przerwy. Natomiast w poprzednim roku szkolnym 2023/2024, pedagog szkolna w SP15 p. Joanna Nowak zaproponowała uczniom klas 1-3 spędzanie "cichej przerwy" w "cichym miejscu", "cichym zakątku", gdzie uczniowie mogą się przez chwilę zrelaksować, posłuchać cichej, nastrojowej muzyki lub bajeczki. W szybkim czasie z "małego zakątka" zrobiła się duża sala do ćwiczeń, tak dużo jest uczniów w klasach 1-3, którzy potrzebują chociaż na chwilę znaleźć wytchnienie od hałasu. Dzięki zaangażowaniu pani Mai Madeckiej (nauczycielki języka angielskiego i doradztwa zawodowego), udało się również zorganizować takie przerwy dla uczniów klas starszych.
A teraz proszę, przeczytajcie, dlaczego warto...
"Dlaczego warto zlikwidować dzwonki?
Szkolny dzwonek generuje ok. 90-98 decybeli i jest to stan powyżej progu szkodliwości. Badania pokazują, że dzwonki podnoszą poczucie stresu i generują tzw. „efekt dzwonka”, polegający na eksplozji energii, który powoduje niepokój i rozdrażnienie. Tak wysoki poziom hałasu może wpływać na uszkodzenie słuchu. Hałas przerywa naturalny proces uczenia się uczniów.
Brak dzwonków zwiększa poczucie odpowiedzialności uczniów i nauczycieli za organizację swojego czasu. Uczniowie samodzielnie muszą decydować o tym, kiedy kierować się na lekcję, czy też zakończyć pracę nad zadaniem. Dzięki takiemu rozwiązaniu wspierany jest system edukacji oparty na zaufaniu i partnerstwie. Poza tym, bez dzwonków uczniowie i nauczyciele mogą pracować w spokojniejszym tempie, co sprzyja skoncentrowaniu i lepszemu przyswajaniu wiedzy. Brak dzwonka generuje także więcej pozytywnej energii wśród uczniów i nauczycieli.
Kiedy przerwa? Kiedy lekcja?
To nauczyciel odpowiada za to, aby poinformować uczniów o końcu lekcji. Zamiast nagłego dzwonka dziękuje on uczniom za pracę, wspólnie spędzony czas i uwagę. Dzięki temu uczniowie mają poczucie szacunku, wiedzą, że są traktowani poważnie, a ich wysiłek został doceniony. W widocznych miejscach na terenie szkoły rozmieszczane są zegary, aby uczniowie mogli kontrolować czas i punktualnie stawiać się na zajęcia. Dobrą praktyką jest również wywieszanie rozkładu lekcji i przerw w różnych miejscach w szkole.
Zalety braku dzwonków w szkołach
Rezultatem wdrożonych rozwiązań jest komfort psychiczny, zaspokojenie potrzeb uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, a także dobra motywacja do większej samodzielności i wzmacnianie partnerskich relacji między uczniami a nauczycielami.
Brak dzwonku w szkołach to same pozytywy. Wśród najważniejszych:
- poprawa samopoczucia uczniów i nauczycieli
- zaspokojenie potrzeb uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
- wzmacnianie partnerskich relacji między uczniami a nauczycielami
- kształtowanie u uczniów cech charakteru, takich jak: odpowiedzialność, rzetelność, cierpliwość i punktualność
- minimalizowanie poziomu stresu
- motywowanie uczniów do większej samodzielności
- obniżanie poziomu hałasu w szkole, a tym samym minimalizacja czynnika wpływającego negatywnie na słuch
- idealny sposób na doskonalenie praktyki korzystania z tradycyjnych zegarków na rękę."
Źródło: https://www.gdansk.pl/wiadomosci/Glosna-akcja-cicha-szkola-O-szkole-bez-dzwonkow,a,254894
Więcej informacji, filmików, na których wypowiadają się również praktycy, którzy zrobili to przed nami, którzy już od kilku lat w szkołach wprowadzili innowacyjne rozwiązanie "Szkołę bez dzwonków":
https://www.gdansk.pl/wiadomosci/Glosna-akcja-cicha-szkola-O-szkole-bez-dzwonkow,a,254894
https://szkola.cet-edu.pl/szkoly-bez-dzwonkow-jakie-sa-korzysci/
https://spi11.tarnow.pl/rozpoczecie-roku-szkolnego-2024-2025/
I takich przykładów dobrych praktyk można znaleźć jeszcze bardzo dużo...